جاذبه‌های گردشگری و صنعتی اراک:
بازار اراک
.jpg)
بازار اراک یکی از بناهای نخستین شهر اراک است. با این همه بنای مجموعه بزرگ بازار اراک شامل حمام، مسجد، مدرسه، آب انبارها، گذرها و کاراوانسراها در زمان فتحعلی شاه قاجار و توسط یوسف خان گرجی در سال ۱۲۲۸ هجری قمری در بافت مرکزیسلطان آباد (نام قدیم اراک) بنیان گذاشته شد. این بازار به مرکزیت چهارسوق، دارای دو مسیر شمالی، جنوبی و شرقی، غربی است که از ۴ جهت به دروازه‌های قدیم شهر متصل می‌شده است و به نوعی استراتژیک‌ترین نقطه شهر در زمان‌های گذشته بوده است.
تاریخ شکل گیری و ساخت بازار به دوران ساخت شهر قدیم سلطان آباد (اراک امروزی) باز می‌گردد و در واقع تاریخ ساخت بازار شهر با تاریخ ساخت شهر یکی است، گرچه ساخت شهر چند سالی طول کشیده ولی در متون تاریخی به زمان دقیق ساخت بازار اشاره‌ای نشده است. چنانکه در اسناد و کتابهای تاریخی بیان شده ساخت شهر احتمالاً حدود بیست سال طول کشیده و در این میان بنای بازار و ارکان آن مانند راسته‌ها و سراها و دالان‌ها در خلال همین سال‌ها ساخته شده است.بنای اولیه این بازار را حاکم وقت اراک (سپهدار اعظم) که نام مسجد و مدرسه‌ای در بازار نیز به نام وی میباشد در اوایل قرن ۱۳ گذاشت.
یکی از دلایل ساخت بازار وجود اقتصاد قوی در اطراف شهر سلطان آباد بود. مرغوبیت محصولات کشاورزی در منطقه عراق (اراک) و نیز شهرت جهانی فرش ساروق و نیاز به ایجاد مرکزی برای فروش محصولات انگیزه اصلی ایجاد شهر و بازار آن از لحاظ اقتصادی بود.
حمام چهار فصل در عهد قاجاریه به همت حاج محمدابراهیم خوانساری بنا و اکنون به گنجینه تبدیل شده است. این حمام از گرمخانه، سربینه (رختکن)، حجره‌های متعدد، حمام‌های زنانه، مردانه و اقلیت‌های مذهبی تشکیل شده است. این حمام به دلیل تزئین سربینه آن با کاشی‌های زیبا و رنگارنگ چهار فصل سال (چهار فصل) نامیده می‌شود. بخش سربنیه حمام با ۸ ستون و گنبد رفیع آن وکاشی‌های رنگارنگ وگچبری‌های چشم نواز و نقاشی های تاریخی و طرح های اسلیمی‌اش، هر بیننده ای را به خود مجذوب می کند. در این گنجینه ارزشمند، اشیای تاریخی مانند ظروف وکاسه های سفالی، سکه‌های دوره‌های مختلف تاریخی، عقدنامه‌های دوره‌قاجار، کتاب‌ها و نسخه‌های خطی، ظروف مسی و قلمزنی، اسباب قدیمی حمام، خمره‌های سفالی، لوازم ریسندگی، بخشی از محراب تاریخی و ارزشمند مسجد جامع ساوه و لوازم ریسندگی و بافت فرش نگهداری می‌شود.
خانه‌ی تاریخی خاکباز
عمارت حاج حسین خاکباز محسنی (اراکی) در اواخر دوره قاجاریه توسط سید حسین خاکباز یکی از فرزندان حاج آقا محسن اراکی ساخته شده است این بنا در خیابان شهید بهشتی اراک قرار دارد و در سال ۱۳۸۸ برای علاقه‌مندان به فرهنگ و هنر ایران اسلامی تبدیل به موزه مفاخر شده است. نقشه این ساختمان توسط یک مهندس روسی تهیه و اجرای کار توسط استاد مراد چمنی اراکی در مدت ۴ سال انجام شد. این بنای کوشکی با تزئینات آجری خاص دوره قاجاریه به مساحت ۳ هزار متر مربع ساخته شده و دارای ۲ ایوان شرقی و غربی، ۱۱ اتاق، حمام خصوصی قدیمی و دو قنات که یکی در محوطه ساختمان به نام قنات ده و دیگری در زیر آب انبار به نام قنات خان حاکم، است. خانه خاکباز در محوطه مشجری قرار دارد که قسمتی از محوطه موزاییک فرش و مقداری به صورت باغچه بندی است.
تالاب کویری میقان
تالاب کویری میقان در استان مرکزی و ۱۵ کیلومتری شمال شرقی اراک قراردارد این منطقه یکی از زیباترین جلوه‌های طبیعت استان مرکزی و از زیستگاه‌های مهم و بین‌المللی پرندگان است. تالاب میقان، آخرین حلقه اکولوژیک حوزه آبریز دشت اراک است که آبهای سطحی مسیل‌های فصلی را جذب می‌کند و مساحت حوزه دریاچه فصلی آن بسته به ورودی آب بین ۱۰۰ تا ۱۱۰ کیلومتر مربع متغیر است. این تالاب در روزگاران گذشته به نام نمکزار فراهان مشهور بوده است. محیط دریاچه میغان از ۱۶ تا ۲۴ کیلومتر متغیر است و جزیره کوچکى در وسط آن قرار گرفته است که آثار و خرابه‌هاى ساختمانى در آن وجود دارد. آب دریاچه به قدرى شور است که در هر لیتر آن در تابستان ۵۰ گرم، در بهار ۳۸ گرم و در زمستان ۲۸ گرم نمک وجود دارد. این دریاچه زیستگاه گروه‌هاى بزرگ پرندگان است و آب و هواى آن در فصل پاییز بسیار مناسب است. کویر میقان به لحاظ فیزیکی وظیفه تلطیف هوای اراک را بر عهده دارد و روان آبهای این شهر وارد کویر می‌شود. این تالاب یا دریاچه در منطقه فراهان سفلی قرار دارد، که درفصل بارندگی پرآب است و در فصول خشک به صورت باتلاق و نمکزار درمی‌آید که به کویر و دریاچه میقان شهرت دارد. این محدوده از نظر اقلیمی زمستان‌های معتدل دارد و به جهت همین ویژگی، توقفگاه گروه های جمعیتی پرندگان مهاجر است که در دسته‌های کوچک و بزرگ و با شکلی زیبا در فراز و فرود های خود تابلوهای چشم نوازی از طبیعت بکر و زیبایی ها را فراروی هر بیننده ای قرار می‌دهند. در فصل بهار تالاب میقان به عنوان یکی از زیستگاه‌های اصلی پرندگان مهاجری که در پائیز با عبور از این منطقه از نواحی سردسیر سیبری به سمت مناطق گرمسیر جنوبی و افریقا پرگشوه بودند و اینک در راه بازگشت به موطن اصلی در این تالاب اسکان موقت دارند.
موزه مفاخر
موزه مفاخر استان مرکزی، یکی از جاذبه‌های فرهنگی و گنجینه‌ای کوچک از بزرگان این استان است و در شهر اراک قرار دارد این موزه در عمارت حاج حسین خاکباز محسنی (اراکی) دایر شده است. این عمارت در اواخر دوره قاجاریه توسط سید حسین خاکباز یکی از فرزندان حاج آقا محسن اراکی ساخته شده است. این بنا در خیابان شهید بهشتی اراک قرار دارد، در سال ۱۳۷۹ با شماره ۳۳۳۸ در فهرست آثار ملی ثبت و در سال ۱۳۸۸ برای علاقه‌مندان به فرهنگ و هنر ایران اسلامی تبدیل به موزه مفاخر شده استموزه مفاخر استان مرکزی از بخش‌های مختلف شامل تالار حضرت امام‌خمینی(ره)، تالار مفاخر مذهبی و دینی، تالار مفاخر علمی و فرهنگی، تالار امیرکبیر، تالار قائم‌مقام فراهانی، تالار مفاخر در قید حیات، تالار سرداران شهید، مرکز اسناد و مدارک مفاخر، کارگاه مرمت و عکاسی، حمام قدیمی و خصوصی خانواده، آب‌انبار و قنات، نگارخانه و فروشگاه عرضه محصولات فرهنگی و هنری تشکیل شده است. در این موزه سردیس‌ها به همراه آثار چاپ شده و اسناد، عکس‌ها و گزارش‌های متعلق به امام خمینی(ره)، امیرکبیر، قائم‌مقام فراهانی، پروین اعتصامی، کربلایی کاظم کریمی ساروقی، ملامهدی نراقی، ملا احمد نراقی، میرزا حسن آشتیانی، سلمان ساوجی، پروفسور حسابی، دکتر محمد قریب، آیت‌الله اراکی، علی‌اکبرخان فراهانی، استاد فتحعلی واشقانی فراهانی، شهیدچمران، شهید محلاتی، میرزا عیسی فراهانی، ضیاء‌الدین عراقی، عباس سحاب و فخرالدین عراقی به نمایش درآمده است.
کلیسای مسروپ مقدس
این اثر در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ با شمارهٔ ثبت ۳۵۳۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این کلیسا در خیابان چمران شهر اراک قرار دارد. بنای این کلیسا در سال ۱۹۱۴ میلادی با برگیری از منابع مالی ارامنه اراک ساخته شده است. پلان کلیسا بازیلیک مستطیل شکل به ابعاد ۲۴٫۶ در ۱۵٫۶ متر بوده و در جهت شرق به غرب واقع شده است. سقف کلیسا بر روی چهار ستون که توسط قوسهایی به یکدیگر و به دیوارهای جانبی وصل شده اند تکیه دارد. کلیسا دارای نورگیرهای متعددی در چهار جهت بنا است و دو ورودی در قسمتهای جنوبی و غربی میباشد . برج ناقوس خانه کلیسا در جلوی ورودی غربی واقع شده است.مجموعه بناهای ساخته شده در محوطه حیاط کلیسا شامل، مدرسه ویژه ارامنه، تالار اجتماعات، منزل کشیش، منزل سرایدار و کلیسا می باشد. ساختمان اصلی کلیسا به صورت مستطیل شکل ساخته شده و از سه بخش مردم نشین، محراب و دو اتاق جانبی در مجاورت محراب تشکیل شده است. محراب در داخل طاق ساده و بزرگی ایجاد شده که این بخش ایوان مانند حدود یک متر از کف کلیسا بلندتر است. برای استحکام بنای کلیسا در داخل دیوارها و ستونها، تیرهای چوبی تعبیه شده است. نمای بیرونی کلیسا با آجر سفال تزئین گردیده است.
موزه صنایع دستی حسن پور
اگر چه درباره بانی و سازنده اولیه بنا اطلاع دقیقی در دست نیست اما با توجه به ماده تاریخ ” سنه ۱۳۳۵ ” هجری قمری که در پیشانی نمای ضلع شمالی بنا نوشته شده است ، بنا در دوره احمد شاه قاجار احداث شده است . با توجه به بررسی ها و تحقیقات صورت گرفته احداث خانه مذکور را به حاج علی مشیری ، از تاجران و بازرگانان فرش در سلطان آباد ( اراک امروزی ) نسبت می دهند . این بنا در ابتدا به عنوان محل شرکت فرش و بعدها به عنوان مدرسه ای با نام مدرسه مجیدی به محل تعلیم و تربیت اختصاص یافته است . مرحوم جواد حسن پور آخرین مالک بنای مورد بحث بوده که از آن به عنوان خانه مسکونی استفاده نموده است .